Samenspraak
OPDRACHTGEVER
Aveleijn, zorg en ondersteuning voor mensen met een verstandelijke beperking.
WAT
Een onderzoek naar de manier waarop inspraak is georganiseerd binnen een zorgorganisatie.
WAAR
Locatie De Wieken in Tubbergen en locatie de Wonde in Almelo.
DOEL
De medezeggenschap van cliënten en hun verwanten onder de loep nemen.
OOGST
Door te observeren, gesprekken te voeren met betrokkenen en hen te laten tekenen, ontstonden er waardevolle inzichten over de rollen, de context en de onderlinge dynamiek.
In het project ‘Samenspraak’ staat de inspraak van bewoners en hun verwanten centraal. Aveleijn vroeg Joost om met hen een verkenning te doen op het gebied van inspraak. Twee managers van verschillende locaties verkenden samen met hem het thema ‘ontmoeten’ binnen de context van een woonzorglocatie. Meer specifiek ging het om de vraag: Hoe werken ontmoetingen in de medezeggenschap van cliënten en hun familie en vrienden? Welke observaties doet Joost als externe social designer en welk nieuw handelingsperspectief dient zich mogelijk aan?
Inspraak is verplicht en vastgelegd in wetgeving. De informele ontmoeting, de toevallige dialoog en uitwisseling zijn vaak minstens zo waardevol. Hoe krijgt Aveleijn de bewoners of verwanten mee in de medezeggenschap? Dat is balanceren tussen het formele gesprek met een verplichte structuur en het ‘echte’ gesprek, los van doelen en beleidsplannen. In plaats van een organisatiedeskundige of inspraakexpert werd Joost als social designer gevraagd om dit onderwerp onder de loep te nemen. Dit resulteerde in een frisse blik van buiten.
Joost observeerde bijeenkomsten, interviewde professionals, bewoners en hun naasten. Hij nam deel aan de dagelijkse routine (samen eten en boodschappen doen) en gebruikte tekenen als reflectietool. Zo ontstond er een meer divers beeld van het leven in de zorglocatie en de relaties tussen bewoners en professionals. De creatieve werkvorm zorgde voor een nieuwe invalshoek. Er ontstonden persoonlijke verhalen van mensen, los van functies en patronen. Dat bood inzicht in rollen, de context en de onderlinge dynamiek. Zo bleek de ervaringskundige een onverwachte sleutel om het gesprek tussen de professionals en de bewoners te stroomlijnen.
‘Joost is relaxt, laagdrempelig en is benaderbaar voor cliënten. Eenmaal in gesprek met de bewoners past hij zich mooi aan, maar komt ook te weten wat hij wil weten. De uitwisseling met Joost heeft mij het gevoel gegeven dat de inspraak van de bewoners maar ook mijn rol als ervaringsdeskundige belangrijk is. Joost zette zich in om dit meer op de kaart te zetten. Hij liet mij laten nadenken hoe we dit kunnen verbeteren en wat ik daarin kan doen.‘ – Linda van den Broek, Ervaringsdeskundige & Leerling maatschappelijke zorg, Aveleijn.