ENCOUNTER
Ons veranderende lichaam is een gevoelig onderwerp. De samenleving waarin we leven heeft een hoge mate van maakbaarheid en met behulp van allerlei filters profileren we ons op social media als mooi, jong en vrolijk. Tijdens de corona pandemie ondervinden we allemaal dagelijks het gevolg van onze lichamelijke kwetsbaarheid. In het maatschappelijke debat hangt de zorg voor het veranderende lichaam samen met de steeds hogere kosten die gepaard gaan met veroudering of ziekte.
Social designer Joost van Wijmen onderzoekt hoe het lichaam verandert. Door het lichaam verzamelen we ervaring en kennis over deze veranderingen, het toont onze flexibiliteit en veerkracht evenals onze kwetsbaarheid of koppigheid. In zijn doorlopende project ENCOUNTER staat centraal hoe de mens deze veranderingen ervaart. Aanvullend werkt Joost met het zorgdomein om te kijken hoe deze ervaringen een plek krijgen. Wil je meer achtergrond informatie lezen over de methode die Joost hanteert binnen het project lees dan: Strategie van het onzegbare (PDF)
Wat is ENCOUNTER
Het project ENCOUNTER bestaat uit een reeks ontworpen ontmoetingen. Telkens ontwikkelt Joost zintuiglijke werkvormen om persoonlijke verhalen op te halen. Ze gaan over het verbeelden en bespreekbaar maken van intimiteit en kwetsbaarheid. In zijn ENCOUNTER gebruikt Joost van Wijmen concrete methoden uit ontwerponderzoek om situaties te creëren waarin bewoners van woonzorgcentra of mensen met een litteken verhalen over hun lichaam vertellen, tekenen of fotograferen. Op deze manier komt de expertise van deze deelnemers naar voren. Door de zintuiglijke werkwijze wordt intieme en persoonlijke informatie ontsloten die vaak buitenbeeld blijft binnen de dagelijkse dialoog. ENCOUNTER geeft deelnemers een stem. Het project geeft inzicht in de impact van verandering op de identiteit en sociale interactie voor mensen die er zowel op professioneel als op persoonlijk vlak mee te maken hebben. ENCOUNTER-project werkt als spiegel voor iedereen die te maken heeft met een lichaam dat verandert. Een spiegel die hen doet beseffen wat er is, laat zien wat er was en anderen bewust maakt van wat komen gaat.
Bekijk het filmpje van Health Hub Utrecht over al de projecten van ENCOUNTER
Het veranderend lichaam en de impact van deze verandering op de eigen identiteit en onderlinge relaties vormen het vertrekpunt van ENCOUNTER. Dit komt voort uit de specifieke kennis die Joost als kostuumontwerper bezit over het lichaam, de identiteit, design en performativiteit. Als kostuumontwerper werkt hij met andermans lichaam. Hij verandert het uiterlijk van een ander. Dit is een intiem en delicaat proces. Hierdoor ontwikkelde hij expertise over de invloed van het veranderend lichaam (uiterlijk) op de eigen identiteit (hoe je je voelt en hoe je over jezelf denkt) en sociale interacties (hoe een ander naar je kijkt en reageert). Deze ervaring zet hij om naar projecten binnen de zorg.
“Joost heeft als designer/ kostuumontwerper een manier gevonden om op een open, persoonlijke manier gesprekken te voeren met mensen over kwetsbare onderwerpen. Naast maker en onderzoeker kan hij zijn verhaal op strategisch niveau goed verwoorden. Hij is een prettige gesprekspartner in complexe innovatie vraagstukken en is in staat het weer menselijk te maken.”
Gjilke Keuning – U CREATE – Knowledge Connector
U CREATE is een Centre of Expertise Future Health Design, met een focus op de crossover met Zorg en Welzijn.
Reflectie op design in de zorg
Deelprojecten worden ontwikkeld binnen de zorg en in uitwisseling met wetenschappers. Met hen analyseren we de opbrengsten van ENCOUNTER. Dat is voor de betrokken partners uit de zorg een waardevolle aanvulling. Bij ENCOUNTER#7 en #8 is de VUB Vrije Universiteit Brussel betrokken, in ENCOUNTER#6 trad Jenny Slatman, hoogleraar Medical Humanities aan de Universiteit van Tilburg op als expert. De ontwikkeling van ENCOUNTER#8 gebeurt in dialoog met Leyden Academy on Vitality and Aging.
ENCOUNTER als reeks
ENCOUNTER is gestart in 2012 en bestaat uit verschillende deelprojecten. Het onderscheid wordt zichtbaar in de nummering van de afzonderlijke delen. Ieder deelproject wordt gerealiseerd vanuit de centrale thematiek, maar heeft een eigen vorm en wordt ontworpen voor specifieke doelgroepen, belanghebbenden, partners en specifieke contexten.
Stichting ENCOUNTER
Het bestuur:
design en onderzoek, initiatiefnemer: Joost van Wijmen
zakelijk en productie: Joanne Mensert
onderzoek en methode: Sigrid Merx
De raad van toezicht:
Professor Tinie Kardol, emeritus hoogleraar Active Aging Vrije Universiteit Brussel
Kiki van Eijk, eigenaar ontwerpstudio Kik!, mede eigenaar/ mede oprichter Joost & Kiki Design Studio (samen met ontwerper Joost van Bleiswijk)
Paul Bronkhorst, directeur Omscholing Dansers Nederland.
Het comité van aanbeveling:
Annemartine van Kesteren, curator Design Museum Boijmans van Beuningen.
Donatella Barbieri, Senior Research Fellow and Principal Lecturer in Design for Performance at London College of Fashion.
Petra Janssen, eigenaar/ ontwerper Studio Boot, eigenaar/ oprichter Social Label en het Werkwarenhuis.
ENCOUNTER is ondersteund door:
